Τα πρώτα χρόνια της ζωής του παιδιού είναι τα πιο κρίσιμα, γιατί πάνω σ’ αυτά κτίζονται τα θεμέλια της κατοπινής του ζωής. Το παιχνίδι, η δημιουργική αυτοέκφραση , το αίσθημα αντίληψης και η αρμονική συμβίωση με τ’ άλλα παιδιά αποτελούν τη βάση μέσα στην οποία μπορούν να αναπτυχθούν.
Καθώς οι ικανότητες του παιδιού εξελίσσονται σ’ όλους τους τομείς, του δίνουν τη δυνατότητα να εντάσσεται σε μία ομάδα συνομηλίκων και συγχρόνως επιδιώκει ολοένα και μεγαλύτερη αυτονομία. Το παιδί πριν φτάσει στο στάδιο της αυτονόμησης περνάει το στάδιο της προσκόλλησης, που εκδηλώνεται ως στάδιο αποχωρισμού .
Η παιδαγωγός πρέπει να διατηρεί στάση κατανόησης στις δυσκολίες που μπορεί να αντιμετωπίσει κάθε παιδί, ώστε να το βοηθήσει. Ένα ευέλικτο πρόγραμμα, κατάλληλα ερεθίσματα και συναισθηματική στήριξη, μπορεί να διευκολύνουν τη μετάβαση του παιδιού. Όταν το παιδί αντιμετωπίζεται με σεβασμό, τότε η ανάπτυξή του αληθινού εαυτού διευρύνεται, ενδυναμώνεται και ολοκληρώνεται.
Ως προσαρμογή μπορεί να οριστεί η αντίδραση του παιδιού στις εξωτερικές συνθήκες οι οποίες προκαλούν μια ανισορροπία προκειμένου να βρει μία νέα ισορροπία. Πρόκειται για μία δυναμική διαδικασία η οποία χαρακτηρίζεται από την αλληλεπίδραση του ατόμου με το περιβάλλον.
Όταν η μητέρα εκδηλώνει υποστηρικτική στάση και εμπιστεύεται το παιδί, αυτό έχει πιο ευέλικτες αντιδράσεις. Αντίθετα, όταν η μητέρα είναι αμφιθυμική στην επιθυμία της να αποχωρισθεί το παιδί, το παιδί αισθάνεται ανασφάλεια που την εκδηλώνει με αντιδράσεις έντονης διεκδίκησης ή παραίτησης.
Καλό είναι να ξεκαθαρίσουμε ότι στο ερώτημα «πρέπει ή όχι να πάει το παιδί μου στον παιδικό σταθμό;» δεν υπάρχει μια ξεκάθαρη απάντηση, δεν υπάρχει σωστό ή λάθος. Κάθε οικογένεια λειτουργεί βάση των δικών τις αναγκών και επιθυμιών. Έρευνες πάντως δείχνουν ότι παιδιά που πηγαίνουν σε παιδικούς σταθμούς είναι πιο αυτάρκη, ανεξάρτητα και κοινωνικά, έχουν πιο πλούσιο λεξιλόγιο και περισσότερες γνώσεις. Επίσης, προσαρμόζονται ευκολότερα σε νέες καταστάσεις, μαθαίνουν να μοιράζονται, αλλά και να αποκτούν δεξιότητες επικοινωνίας. Όποια όμως κι αν είναι η απόφασή σας, είναι σημαντικό να την υποστηρίξετε με αποφασιστικότητα και χωρίς να φαίνεται ότι αμφιταλαντεύεστε, ιδιαίτερα μπροστά στο παιδί. Διαφορετικά, θα του μεταδώσετε την ανασφάλειά σας.
Η προσαρμογή στη σχολική ζωή δεν είναι εύκολη υπόθεση ούτε για το παιδί ούτε για το γονιό. Γι’ αυτό, είναι ιδιαίτερα σημαντικό να είστε σίγουροι για την απόφασή σας, αλλά και για την επιλογή του παιδικού σταθμού. Μείνετε ήπιοι και σταθεροί στην απόφασή σας, γιατί μόνο έτσι θα βοηθήσετε το παιδί σας να προσαρμοστεί στις νέες συνθήκες. Η προσαρμογή είναι μια διαδικασία που θέλει το χρόνο της και κάθε παιδί αντιδράει διαφορετικά.